Trump'ın Karşılıklı Tarife Planı
ABD Başkanı Donald Trump, dünya ticaret sistemini etkileyecek yeni adımlar atmaya devam ediyor. Çarşamba günü, ABD'nin ithalata uyguladığı tarifelerin, diğer ülkelerin ABD'ye uyguladığı vergi oranlarıyla eşitlenmesini öngören bir kararnameyi imzalamayı planladığını açıkladı.
Trump, bu hafta gazetecilere yaptığı açıklamada, "Artık karşılıklılık zamanı" dedi. "Bu kelimeyi sıkça duyacaksınız: Karşılıklı. Eğer onlar bize vergi uygularsa, biz de onlara uygularız."
Başkan, kararnameyi Salı veya Çarşamba günü imzalayacağını belirtmişti. Ancak Salı günü tarifeler resmi olarak açıklanmayınca, Trump'a Çarşamba günü imzalayıp imzalamayacağı soruldu. Trump, "Ne olacağını göreceğiz" yanıtını verdi. Son bir ayda tarifeleri artıran Trump, ABD ekonomisinin yönetimini tamamen üstlenmiş durumda. Bu hamle, ekonomik politikalarının seçmenler için somut sonuçlar doğuracağına dair bir iddia taşıyor. Ancak Trump'ın kendi ifadesine göre, ithalat vergilerinin enflasyon ve ekonomik dengesizlikler gibi bazı olumsuz etkileri de olabilir. Bununla birlikte, bu açıklamaların etkisi, tarifelerin detaylarına ve diğer ülkelerin vereceği tepkilere bağlı olarak değişecek.
Karşılıklı tarifeler içeren bir kararname, ABD tüketicileri ve işletmeleri için büyük bir vergi yükü anlamına gelebilir. Zira ABD'nin 2024 yılı toplam ithalatı 4,1 trilyon dolar olarak raporlandı. Bu tarifeler, ticaret ortaklarının misilleme yapmasına neden olabilir, bu da küresel büyümeyi yavaşlatabilir ve ABD'nin müttefikleriyle ve rakipleriyle olan ilişkilerini yeniden şekillendirebilir.
Bu kararname, Trump'ın ithal ürünlere vergi artırma sözünü yerine getirmesini sağlayacak. Bu durum, önceki başkanların tarifeleri stratejik bir araç olarak kullanıp ticaret engellerini azaltma yaklaşımından belirgin bir kopuş anlamına geliyor. Trump, ABD'yi 1890'lara geri götürme niyetini dile getirerek, ithalat vergilerinin hükümetin ana gelir kaynağı olduğu dönemi yeniden canlandırmayı hedeflediğini söyledi.
Ancak, işgücü artışı sağlanamaz ve enflasyon yüksek seviyelerde kalırsa, bu durum Demokratlar için Trump'ın orta sınıfı zarara uğratıp zenginleri desteklediği yönünde bir eleştiri odağı haline gelebilir.
New York Senatosu Demokratik lideri Chuck Schumer, bu ayın başlarında yaptığı açıklamada, "Nasıl olursa olsun, maliyetler tüketicilere yansıyacak" dedi. "Bu karmaşayı çözmek, maliyetleri düşürmek ve milyarderlerin çıkarlarını engellemek için çalışacağım."
Trump, Çin'e yasadışı uyuşturucu üretimindeki rolü nedeniyle %10 tarife uyguladı ve Çin misilleme yaptı. Ayrıca, Meksika ve Kanada'ya da yasa dışı göç ve uyuşturucu kaçakçılığına karşı daha fazla önlem almaları gerektiğini savunarak, 1 Mart'tan itibaren tarifeler uygulamaya hazır olduğunu belirtti.
Pazartesi günü, 2018'de uygulanan çelik ve alüminyum tarifelerindeki muafiyetleri kaldırdı ve alüminyum vergilerini artırdı. Ayrıca, ithal otomobiller, bilgisayar çipleri ve ilaçlar üzerinde ek vergiler getirme planlarını da gündeme taşıdı.
ABD'nin önde gelen ticaret ortakları, Trump'ın olası adımlarına karşı hazırlık yapıyor. Avrupa Birliği Başkanı Ursula von der Leyen, çelik ve alüminyum tarifelerine karşı, "AB'ye yönelik haksız tarifeler cevapsız kalmayacak; sert ve orantılı karşı önlemler alacağız" dedi. Bu, ABD'den ithal edilen motosikletler, kot pantolonlar, bourbon viskisi ve fıstık ezmesi gibi ürünlerin yeni vergilere tabi olabileceği anlamına geliyor. Meksika ve Kanada — ABD'nin en büyük iki ticaret ortağı — da benzer karşı önlemler hazırlıyor.
Trump'ın danışmanları, tarifelerin temel hedefinin karşılıklılık olduğunu vurguluyor. Ancak Trump, tarifeleri Kanada ve Meksika'yı yasa dışı göç ve uyuşturucu kaçakçılığına karşı önlem almaya zorlamak için diplomatik bir araç olarak da görüyor. Ayrıca, tarifelerin gelir vergisi indirimlerini dengelemek için bir gelir kaynağı olacağını da sık sık dile getiriyor.
Ancak Trump kararnameyi resmen imzalamadan önce, Goldman Sachs analistleri, bunun tarifelerle ilgili son hamle olmayacağını belirtti. Analistler, "Başkan Trump şu anda karşılıklı tarifeleri daha kapsamlı önlemler yerine bir alternatif olarak görse de, daha birçok tarife açıklaması yapılacaktır" dedi.
Morgan Stanley stratejisti Michael Zezas, "Tarife trajedisi, bu yıl büyüme, enflasyon, faiz oranları ve Federal Rezerv politikalarını şekillendirecek" diye yazdı. Zezas, "Bu, şirketlerin düşük maliyetli iş gücü ve malzemeler için denizaşırı ülkelerdeki fırsatları araştırdığı küreselleşme döneminden büyük bir sapma anlamına geliyor. Bu geçiş, yıllar sürebilir ve bazıları için zorluklar, bazıları içinse büyük fırsatlar yaratacaktır" şeklinde değerlendirdi.
Kaynak: Associated Press