Fed'in Faiz İndirimi BoJ için Fırsat Olabilir Mi?
ABD Merkez Bankası'nın (Fed) ılımlı tutumu, Japonya Merkez Bankası'nın (BOJ) zayıf yen üzerindeki kontrolü sağlama mücadelesine bir nebze olsun nefes aldırabilir. Ancak, iki merkez bankasının farklı politika yolları izlemeleri, piyasaları gergin tutarak faiz oranlarını artırma çabalarını zorlaştırabilir.
Wyoming, Jackson Hole'da düzenlenen yıllık sempozyumda, Fed Başkanı Jerome Powell Cuma günü iş piyasasındaki artan riskler nedeniyle faiz oranlarını düşürmenin "zamanının geldiğini" belirtti ve yakın bir politika gevşemesine açık bir sinyal verdi. Bu açıklamalar, BOJ Başkanı Kazuo Ueda'nın parlamentoda yaptığı, BOJ'un piyasalardaki olumsuz etkileri takip edeceği ancak enflasyonun %2 hedefine kalıcı olarak ulaşması durumunda faiz oranlarını artırmaya devam edeceğini belirttiği açıklamasından birkaç saat sonra geldi.
Ueda'nın açıklamalarının ardından yen, dolara karşı değer kazandı. Piyasalar, ABD-Japonya faiz oranı farkının daralma olasılığına odaklandıkça Powell'ın açıklamaları yenin değerini daha da artırdı. MUFG'de küresel piyasalar EMEA araştırma başkanı Derek Halpenny, müşterilerine yazdığı bir notta, "Bugün yenin yükselmesi, Vali Ueda'nın bu ayın başlarındaki finansal piyasa çalkantılarının ardından BOJ'un görüşlerinde çok az değişiklik belirtisi göstermesi nedeniyle anlaşılabilir," dedi.
Japon para biriminin toparlanması, ithal gıda ve yakıt maliyetlerini artırarak tüketimi olumsuz etkileyen düşüşleri durdurmak için siyasi baskı altında olan BOJ için bir rahatlama oldu. Ancak BOJ'un faiz artırım süreci, Japonya'nın döviz ve hisse senedi fiyatlarını büyük dalgalanmalara açık bırakabilecek küresel faiz indirimi dalgasına karşı yüzleşmesi nedeniyle belirsizliklerle dolu.
Temmuz ayında faiz artırımı sonrası piyasada bir kırılma yaşayan Japonya Merkez Bankası, bu nedenle yavaş ve dikkatli hareket etme ihtiyacı hissediyor. Ueda, Cuma günü yaptığı açıklamada, "Yurt içi ve yurt dışı piyasalar istikrarsız, bu nedenle şimdilik piyasa gelişmelerine karşı oldukça dikkatli olacağız," dedi ve büyük piyasa dalgalanmalarının yönetim kurulunun enflasyon projeksiyonlarını değiştirmesi durumunda politika kararlarını etkileyebileceğini ekledi.
İç siyasi kaygılar da BOJ'un faiz artırım yolunu karmaşıklaştırıyor. Ueda'yı BOJ'un en üst düzey görevine atayan Başbakan Fumio Kishida'nın istifa etmesi ve Eylül ayında iktidar partisi liderlik yarışını kazanan kişiye görevini devretmesi bekleniyor. Kishida'nın yerine geçecek önde gelen adayların çoğu, BOJ'un ılımlı faiz artırımı planını benimsemiş olsa da, oynak piyasalar şirket kârlarını etkilerse yeni başbakanın daha yüksek borçlanma maliyetlerini destekleyip desteklemeyeceği belirsiz.
Eski BOJ yönetim kurulu üyesi Makoto Sakurai, "Bu kadar fazla belirsizlik varken, BOJ muhtemelen cesur adımlar atamayacak," dedi ve bu yıl başka bir faiz artırımı ihtimalini dışladı. "İç siyasi durum istikrara kavuşana kadar, BOJ faiz artırmakta zorlanabilir," dedi. Reuters tarafından yapılan son anket, ekonomistlerin çoğunluğunun BOJ'un bu yıl faizleri tekrar artırmasını beklediğini, ancak bunun Ekim ayından ziyade Aralık ayında gerçekleşme ihtimalini gördüğünü ortaya koydu.
Kırılgan Ekonomi Bir Risk
BOJ'un Temmuz ayında faiz oranlarını artırma yönündeki sürpriz kararı ve Ueda'nın daha fazla faiz artırımı sinyali, bu ayın başlarında finans piyasalarını sarstı ve BOJ, piyasalar istikrara kavuşana kadar faiz artırımı olmayacağına dair ılımlı bir güvence vermek zorunda kaldı. Ueda'nın Cuma günü parlamentoda yaptığı açıklamalarda, BOJ'un faiz oranlarını artırmak için acele etmeyeceği ancak piyasa çöküşünün borçlanma maliyetlerini artırmaya yönelik uzun vadeli planını rayından çıkarmayacağı mesajı verildi, dedi durumu yakından takip eden iki kaynak.
BOJ'un son yorumlarına yapılan büyük veri analizleri, bankanın enflasyona yönelik önyargısının "çok olumlu" olmaya devam ettiğini ve faiz artırımı duruşunu vurguladığını belirtti. DeepMacro CEO'su Jeffrey Young, "Yıl sonuna kadar bir tane daha faiz artırımı olabilir mi? Muhtemelen. Sanırım model bunu söylüyor," dedi.
Ancak bazı analistler, Japonya ekonomisinin gücü konusunda daha temkinli. Tüketim ikinci çeyrekte toparlanırken, artan yaşam maliyetleri hanehalkı duygusunu olumsuz etkiledi. ABD'deki yavaşlama da ihracatı olumsuz etkileyebilir. Tokyo'daki Keio Üniversitesi'nde akademisyen olan Sayuri Shirai, "Yurtiçi talep çok zayıf," dedi. "Ekonomik açıdan bakıldığında, BOJ'nin faiz artırımı yapması için çok az neden var."
Kaynak: Reuters